Η πνευματική παραγωγή του λογίου Ιωάννη Ν. Σταματέλου (1822- 1881) και του λογοτέχνη Νικολάου Ι. Σταματέλου (1861-1889), πατέρα και γιου αντίστοιχα, σηματοδοτεί μια συνέχεια και μια μετάβαση στη λευκαδίτικη πολιτισμική ιστορία. 0 πατέρας ήταν, ανάμεσα σε άλλα, συλλογέας, μελετητής και εκδότης των ζώντων μνημείων του λόγου, των δημοτικών τραγουδιών κυρίως, του λευκαδίτικου λαού. Ευκατάστατος αστός πέμπτης γενιάς, οικογένειας κτηματιών της πόλης, αισθανόταν και Τσουκαλαδιώτης και είχε άμεση επαφή ως κτηματίας με τον αγροτικό βίο, ενώ ως σχολάρχης δημιούργησε ένα δίκτυο δημοδιδασκάλων και μαθητών στα χωριά της Λευκάδας, τους οποίους χρησιμοποίησε και ως πληροφοριοδότες στις γλωσσικές και λαογραφικές του αναζητήσεις, που τον ανέδειξαν άξιο εκπρόσωπο του λαογραφικού κινήματος της Αθήνας και της Κωνσταντινούπολης, που ήταν άμεσα συνδεδεμένο με την ιδεολογία της εθνικής συνέχειας

Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης. Ο Νικόλαος Ι. Σταματέλος (1861-1889) και η Ανδρομάχη Φίλιππα-Χαριτωνίδοο (1891-1969). Από την αστική λαογραφία στη μεσοπολεμική λογοτεχνική αναπαράσταση των κοινωνικών ανακατατάξεων