Ο Διονύσιος Σολωμός, γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1798 στην Ζάκυνθο, από την Αγγελική Νίκλη και τον κόμη Νικόλαο Σολωμό, που απεβίωσε το 1807. Ο Διονύσιος τα πρώτα γράμματα τα έμαθε στη Ζάκυνθο. Το 1808, μετά από απόφαση του κηδεμόνα του κόμη Διονυσίου Μεσσάλα, αναγκάστηκε να ολοκληρώσει την εκπαίδευσή του στην Ιταλία, όπως ήταν σύνηθες για τους νέους αριστοκρατικής καταγωγής της εποχής. Τον Νοέμβριο του 1815 γράφεται στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Παβίας, όπου διδάσκουν, μεταξύ άλλων, ο Vincenzo Monti, o Ugo Foscolo, o Elia Giardini. Θα αποφοιτήσει δύο χρόνια αργότερα. Στην Ιταλία έρχεται σε επαφή με τα φιλελεύθερα ευρωπαϊκά κινήματα, ακούει τα αιτήματα για κοινωνική ανανέωση και βιώνει τη διάσταση κλασικισμού-ρομαντισμού.

Σε ηλικία είκοσι ετών επέστρεψε στη Ζάκυνθο, από όπου παρακολούθησε το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης. Περνά μεγάλα διαστήματα στο εξοχικό του στενού φίλου του Γεωργίου Δε Ρώσση στο Ακρωτήρι Ζακύνθου, σε βραδιές ποιητικού αυτοσχεδιασμού, παρέα με ανθρώπους των γραμμάτων όπως ο Αντώνιος Μάτεσις (ποιητής, θεατρικός συγγραφέας), ο Διονύσιος Ταγιαπιέρας (γιατρός), ο Σπυρίδων Τρικούπης (ιστορικός), ο Ανδρέας Κομιώτης (μέλος Φιλικής Εταιρείας) και πολλοί άλλοι. Συμμετείχε ενεργά στην πολιτική και κοινωνική ζωή των Επτανήσων: τιμώντας τον θάνατο του σπουδαίου Ugo Foscolo, του συμπατριώτη του που έγινε τελικά εθνικός ποιητής της Ιταλίας, δέχτηκε να εκφωνήσει στα ιταλικά το «Εγκώμιο για τον Ούγο Φόσκολο» στην μητρόπολη των καθολικών στη Ζάκυνθο. Στις αρχές του 1821 συμμετείχε σε μια «δημόσια πράξη ανταρσίας» συνυπογράφοντας μια αναφορά παραπόνων κατά του Συντάγματος του 1817 και κατά Άγγλου Αρμοστή Θ. Μαίτλαντ με αποδέκτη τον Γεώργιο Δ΄ της Αγγλίας. Το κείμενο κατασχέθηκε προτού ολοκληρωθεί η πράξη και οι πρωτεργάτες συνελήφθησαν. Ο Σολωμός συνέχισε να στηλιτεύει τα κακώς κείμενα της εποχής του μέσα από τα ποίηματά του (Λάμπρος, Η μετατόπιση του αγάλματος του Μαίτλαντ), χωρίς να επιχειρεί όμως πολιτική παρέμβαση.

Το 1823 ο Σολωμός γνώρισε τον Σπυρίδωνα Τρικούπη. Ο μετέπειτα γνωστός ιστορικός, βοήθησε τον Σολωμό να ασκήσει τα ελληνικά του, χρησιμοποιώντας ως βοήθημα ένα αντίτυπο των Λυρικών του Χριστόπουλου. Ακόμη, ο Τρικούπης ανέλαβε να δώσει στον Λόρδο Μπάιρον αντίγραφο του Ύμνου εις την Ελευθερία (1823), κατά την μετάβασή του στο Μεσολόγγι, αλλά δεν τον πρόλαβε ζωντανό. Η Έξοδος του Μεσολογγίου την Κυριακή των Βαΐων του 1826 συγκλόνισε τον ποιητή. Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι (1826-1851), θα τον ακολουθούν σε όλη τη διάρκεια της ποιητικής του δημιουργίας. Τα τρία Σχεδιάσματα που αποτελούν το έργο, εμπνέονται από τον Αγώνα των Μεσολογγιτών, οι οποίοι αγγίζουν τελικά την ελευθερία, μέσα από την θέληση τους για αντίσταση, υπερβαίνοντας όχι μόνο την πείνα και τις κακουχίες αλλά και τον ίδιο τον πειρασμό που προσφέρει η ομορφιά της φύσης.

Το 1849 του απονέμεται το Μετάλλιο του Τάγματος του Σωτήρος. Δύο χρόνια αργότερα ξεκινά να αντιμετωπίζει προβλήματα με την υγεία του. Πέθανε το 1857.